مسمومیت شیمیایی

مسمومیت شیمیایی یکی از نگرانی های عمده بهداشت عمومی است .
تقریبا 95٪ از همه مسمومیت های اتفاقی یا عمدی به علت مواد شیمیایی هستند.
بسیاری از بیماری های مزمن و دژنراتیو با آلودگی محیط زیست با مسمومیت ارتباط دارند،
این بیماریها شامل سرطان، از دست دادن حافظه، آلرژی، حساسیت چند محیطی شیمیایی، سندرم خستگی مزمن، ناباروری در بزرگسالان، اختلالات یادگیری و رفتاری، اختلالات رشدی و نقایص مادرزادی در کودکان می باشد .

عوامل موثر بر میزان مسمومیت با مواد شیمیایی

• راه ورود مواد سمی به بدن
• مقدار یا دوز مواد سمی وارد شده به بدن
• درجه سمیت
• میزان خروج سم از بدن
• عوامل بیولوژیک

مواد سمی چگونه وارد بدن می شوند؟

هیچ ماده شیمیایی بدون تماس با بدن نمی تواند اثرات سمی داشته باشد.
مهمترین راه ورود مواد شیمیایی به بدن، در محیط های کاری، استنشاق هوای آلوده می باشد
تعدادی از مواد شیمیایی از طریق خوردن غذای آلوده یا سیگار وارد بدن می شوند.
از دیگر راه های ورود مواد شیمیایی به بدن تماس پوستی و چشم ها هستند.

مهمترین فاکتور تعیین کننده ایجاد مسمومیت در اشخاص، مقدار یا دوز ماده شیمیایی وارد شده به بدن می باشد. مقدار ماده شیمیایی که منجر به مسمومیت می شود، بستگی به نوع ماده شیمیایی دارد

 مسمومیت شیمیایی چیست؟

میزان مسمومیت، درجه سمیت یک ماده شیمیایی را نشان می دهد.
مصرف مقادیر زیاد مواد شیمیایی که درجه سمیت کمی دارند موجب مسمومیت می شود،
این در حالی است که مصرف مقدارکمی از مواد شیمیایی که درجه سمیت زیادی دارند،
باعث مسمومیت می گردد.

همه مواد شیمیایی می توانند سمی باشند و مقدارماده یا دوز وارد شده به بدن تعیین کننده بروز اثرات مسمومیت می باشد.
تنها تماس با «مواد شیمیایی خاص» باعث مسمومیت نمی شود،
بلکه بسیاری از آنها اثرات سمی دارند و در تماس با آنها مسمومیت ایجاد می گردد.

منظور از میزان خروج مواد از بدن چیست؟

بسیاری از مواد شیمیایی که در محیط های کاری وارد بدن می شوند بدون تغییر شکل و تبدیل شدن به ماده یا مواد دیگر، از بدن دفع می شوند،
تعدادی دیگر شکسته می شوند، مواد حاصل از تجزیه ممکن است نسبت به ماده شیمیایی اولیه که وارد بدن شده است درجه سمیت بیشتر یا کمتری داشته باشند.
بعضی از ترکیبات شیمیایی نیز بطور موقت در یکی از اعضای بدن ذخیره شده و بعد تدریجاً طی مدت کوتاهی از بدن رفع می گردند.
تعداد کمی از مواد شیمیایی نظیر گرافیت، ذرات سیلیکا با بازدم از بدن خارج می شوند
و بقیه در شش ها، سالیان زیادی باقی می مانند و هرگز بطور کامل خارج نمی شوند.

نشانه های مسمومیت شیمیایی

مواد مختلف نشانه های مختلفی را ایجاد می کنند. موارد زیر علائم شایع مسمومیت شیمیایی است:

• درد شدید گلو
• مشکل تنفس
• بر روی لب ها یا دهان سوزانده می شود
• رفتار ناگهانی تغییر می کند، مانند خواب آلودگی غیر معمول، تحریک پذیری یا سرگیجه
• حالت تهوع یا استفراغ ناشناخته
• گرفتگی معده بدون تب

استنشاق و جذب پوستی مقداری از حلال های آلی در غلظت هایی که منجر به مسمومیت
حاد نمی گردند.
بعد از گذشت چند سال، باعث آسیب دیدن بافت عصبی می شوند.

حضور مداوم و تکرار شونده با گرد و غبار حاوی «کوارتز» می تواند باعث زخم شدن و آسیب دیدگی جدی و همیشگی بافت شش ها گردد.

بیشتر مواد شیمیایی می توانند باعث مسمومیت حاد و مزمن گردند که میزان مسمومیت بستگی به شرایط  تماس دارد.

برای استفاده از مواد شیمیایی تمامی نکات ایمنی را رعایت کنید

به علائم ایمنی درج شده بر روی هرماده شیمایی دقت کنید

از تماس با مواد شیمیایی بدون پوشش مناسب جدا خودداری نمایید.